NOW News Update: wederom wijzigingen NOW regeling

De wijzigingen zien op:

• De verruiming voor concerns
• Instemming met openbaarmaking gegevens NOW
• Werkgever met buitenlands rekeningnummer
• Verplichting melding loonkostensubsidie
• Enkele tekstuele wijzigingen

De wijzigingen zijn gisteren (5 mei 2020) in werking getreden. Wij lichten de wijzigingen hieronder verder toe. Desgewenst kunt u de volledige tekst van de aangepaste NOW regeling hier nalezen. Tot slot delen we enkele interessante NOW statistieken met u.

Verruiming voor concerns 

Op 22 april werd bekend - en hebben wij u geïnformeerd - dat de NOW-regeling wordt verruimd voor concerns. Een werkmaatschappij met meer dan 20% omzetverlies en behorende tot een concern dat als geheel niet aan die voorwaarde voldoet kan toch een subsidie onder de NOW-regeling aanvragen. Bij zo’n aanvraag is de omzetdaling op het niveau van de werkmaatschappij (i.p.v. de omzetdaling op concernniveau) bepalend. Om van deze mogelijkheid gebruik te mogen maken gelden er extra voorwaarden. In hoofdlijnen:

• Geen personeels-bv binnen het concern
• Geen dividend of bonussen uitkeren en geen inkoop eigen aandelen
• Akkoord met vakbond of werknemersvertegenwoordiging over werkbehoud
• Diverse controlewaarborgen en beperkingen ter voorkoming van strategisch gedrag

In onze laatste nieuwsbrief worden deze voorwaarden en waarborgen verder uiteengezet en toegelicht. U kunt deze nieuwsbrief hier nalezen.

Inmiddels zijn de verruiming én de extra voorwaarden nader uitgewerkt in de NOW regeling. De gewijzigde tekst van de NOW regeling is afgelopen vrijdag (1 mei 2020) bekend gemaakt. De gewijzigde tekst en de toelichting daarbij verduidelijkt op een aantal onderdelen de eerder aangekondigde verruiming en extra voorwaarden. We lichten deze onderdelen, ter aanvulling op onze eerdere nieuwsbrief hierover, verder toe:

1. Verschillende percentages omzetverlies mogelijk

Uit de regeling blijkt dat de werkmaatschappij die van de verruiming gebruikmaakt – anders dan bij de reguliere NOW aanvraag - niet hetzelfde percentage aan omzetverlies hoeft te hanteren als andere werkmaatschappijen binnen het concern die gebruikmaken van de NOW regeling. De verruiming maakt immers mogelijk dat bij zo’n aanvraag de omzetdaling op werkmaatschappijniveau bepalend is en die zal per werkmaatschappij verschillen.

2. Dezelfde omzetperiode voor alle werkmaatschappijen binnen het concern

Daarentegen dienen de werkmaatschappijen binnen hetzelfde concern wél dezelfde omzetperiode aan te houden in hun individuele aanvragen. Dit is nodig omdat anders niet kan worden vastgesteld of de omzetdaling op niveau van het concern in die periode lager was dan 20% (hetgeen een vereiste is om van de verruiming gebruik te mogen maken). 

3. Concern met personeels-bv mag toch wel

Eerder werd aangekondigd dat concerns met een personeels-bv überhaupt geen gebruik kunnen maken van de verruiming van de NOW-regeling. Reden hiervoor is dat er binnen de werkgever die de NOW aanvraagt een loonsom dient te zijn in de werkmaatschappij en dat er een samenhang met de behaalde omzet moet zijn. In een concern met een personeels-bv zit de loonsom bij de personeels-bv en de omzet bij de andere werkmaatschappijen.

Anders dan aangekondigd mogen concerns met een personeels-bv wel gebruik maken van de verruiming van de NOW-regeling. De personeels-bv zelf mag geen aanvraag doen, maar de andere werkmaatschappijen die behoren tot hetzelfde concern mogen dat wel, mits ze voldoen aan de overige voorwaarden. Er dient dan dus wel verloning in de werkmaatschappij plaats te vinden. Bij een aanvraag van zo’n werkmaatschappij is de omzetdaling op het niveau van de werkmaatschappij bepalend. Dit is goed nieuws voor concerns waarbij het reguliere personeel in dienst is bij de werkmaatschappij ten behoeve waarvan zij ook werkzaam zijn en uitsluitend specifiek personeel (zoals het management) verloond wordt in een personeels-bv.

4. Verbod uitkeren dividend of bonussen uitkeren en inkoop eigen aandelen

Het groepshoofd of de moedermaatschappij van een concern, waarvan de werkmaatschappij een beroep doet op de regeling, moet voorafgaand aan de aanvraag verklaren over 2020 geen dividend of bonussen uit te keren of eigen aandelen in te kopen in de periode tot en met de datum van de (aandeelhouders- of leden)vergadering waarin de jaarrekening wordt vastgesteld in 2021. Dit verbod is nader uitgewerkt, waarmee duidelijk wordt dat:

1. het groepshoofd of de moedermaatschappij geen dividend mag uitkeren aan aandeelhouders. Dit verbod geldt ook voor andere winstuitkeringen aan derden buiten de groep. Het verbod geldt niet indien en voor zover de rechtspersoon, natuurlijke persoon of groep op grond van een vaststellingsverklaring met de Belastingdienst of een wettelijke plicht gehouden is om dividend uit te keren. Dan blijft uitkering toegestaan, maar uitsluitend voor zover dat verplicht is.
2. het verbod om bonussen uit te keren alleen geldt voor bonussen en winstdelingen van de Raad van Bestuur en directie van het concern en de betreffende werkmaatschappij. Het verbod geldt dus niet voor het overige personeel. Voor de betreffende DGA’s/bestuurders en andere directieleden betekent dit dat zij in voormelde periode mogelijk slechts hun basisvergoeding ontvangen of hun gebruikelijk-loonregeling.
3. het verbod om eigen aandelen in te kopen voor alle rechtspersonen binnen de groep geldt.

De verklaring moet in de administratie worden bewaard en het concern moet zich ook feitelijk aan deze verplichting hebben gehouden.

5. Groepsdeelniveau

De werkmaatschappij komt alleen in aanmerking voor de verruimde regeling als zij een eigen rechtspersoonlijkheid heeft. Onderdelen van rechtspersonen (zoals een autonoom aan het economisch verkeer deelnemende onderdeel, vestiging of een business unit) komen niet in aanmerking voor de NOW. Wel is het mogelijk dat een groepsdeel bestaande uit een tussenholding en haar werkmaatschappijen worden behandeld als één rechtspersoon.

6. Akkoord met vakbond of werknemersvertegenwoordiging over werkbehoud

Eerder was al aangekondigd de voorwaarde dat een werkmaatschappij met 20 of meer werknemers, tot een akkoord moet komen met de vakbonden in de bedrijfstak of sector, of als die er niet zijn, de Ondernemingsraad dan wel (als die er ook niet is) een andere personeelsvertegenwoordiging. Heeft de werkmaatschappij minder dan 20 werknemers, dan volstaat een akkoord met een personeelsvertegenwoordiging. Er dient een akkoord te worden bereikt over werkbehoud.

Inmiddels is duidelijk geworden dat dit akkoord vóór indiening van de NOW aanvraag moet zijn bereikt én dat de accountant moet onderzoeken of deze voorwaarde correct is nageleefd en de uitkomst daarvan moet opnemen in de accountantsverklaring (zie ook hierna).

Deze voorwaarde leidt tot de nodige onrust. In de praktijk wordt verwacht dat dergelijke afspraken veelal zien op uitbreidingen van het ‘ontslagverbod’ zoals dat bij de reguliere NOW regeling geldt, bijvoorbeeld voor een langere periode en/of ook andere wijzen van beëindigingen. Terwijl het verbod in de NOW regeling beperkt is en uitsluitend ziet op bedrijfseconomische ontslagaanvragen bij UWV in de periode dat compensatie wordt ontvangen, maar bijv. niet ziet op het sluiten van een vaststellingsovereenkomst of laten aflopen van tijdelijke contracten.

Het is bovendien de vraag hoe constructief de vakbonden zich gaan opstellen en zij gebruik proberen te maken van de ‘macht’ die ze is toebedeeld. Dit zal moeten blijken in de praktijk.

7. Accountantsverklaring en bewijsstukken vereist

Nieuw is dat bij een NOW-aanvraag van een werkmaatschappij die gebruik wil maken van deze verruiming van de regeling een verklaring van een accountant moet worden gevoegd. Uit die accountantsverklaring moet blijken dat aan de extra voorwaarden die voor zo’n aanvraag gelden, is voldaan. Dat geldt óók voor de voorwaarde dat er een akkoord moet zijn gesloten met de vakbonden (of – als die er niet zijn in de branche/sector van werkgever – de Ondernemingsraad dan wel personeelsvertegenwoordiging) over behoud van werkgelegenheid. Daarnaast dienen stukken aan de aanvraag te worden toegevoegd waaruit blijkt dat voldaan is aan de extra voorwaarden.

Indien u de extra voorwaarden en waarborgen (zoals m.b.t. het overdragen van werkzaamheden, mutatie voorraden en transfer pricing systeem) wil nalezen verwijzen we u graag naar onze laatste nieuwsbrief die u hier kunt nalezen.

Instemming met openbaarmaking gegevens NOW

Transparantie wordt van groot belang geacht, omdat een fors beroep wordt gedaan op publieke middelen. Aan de NOW regeling wordt daarom de verplichting toegevoegd dat men bij de aanvraag wordt geacht akkoord te zijn met het eventueel openbaar maken van informatie uit het subsidiedossier. Een dergelijke openbaarmaking kan volgen indien een beroep wordt gedaan op de Wet Openbaarheid van Bestuur (de welbekende Wob verzoeken). Deze automatische ‘instemming’ ziet niet op bedrijfsgevoelige informatie, maar wel op de bedrijfsgegevens, het ontvangen voorschot en het vastgestelde subsidiebedrag.

Werkgever met buitenlands rekeningnummer

In de NOW regeling was de voorwaarde opgenomen dat een werkgever met buitenlands rekeningnummer binnen vier weken de aanvraag dient aan te vullen met een Nederlands bankrekeningnummer. In de praktijk blijkt dit een onmogelijke termijn en heeft men besloten deze verplichting aan te passen. De aanpassing leidt ertoe dat werkgevers met een niet-Nederlands SEPA bankrekeningnummer niet langer een Nederlands bankrekeningnummer hoeven te hebben.

Verplichting melding loonkostensubsidie

In de NOW regeling was een verplichting opgenomen voor werkgevers die loonkostensubsidie ontvangen op grond van de Participatiewet (art. 10d) om dat te melden bij de gemeente van wie deze werd ontvangen. De reeds ontvangen subsidie zou met werkgever worden verrekend om dubbele financiering te voorkomen. Deze meldingsverplichting komt te vervallen. Belangrijke reden hiervoor is de uitvoeringsproblematiek. Men accepteert dus de dubbele financiering voor mensen met een arbeidsbeperking onder de huidige bijzondere omstandigheden en hoopt hiermee onrust te voorkomen bij werkgevers die mensen uit de doelgroep ‘Banenafspraak’ in dienst hebben.

Enkele tekstuele wijzigingen

Voornoemde wijzigingen leiden tot tekstuele wijzigingen van de NOW regeling. Een van deze wijzigingen houdt in dat de subsidie op nihil wordt vastgesteld, als (i) de omzetdaling lager dan 20% blijkt te zijn, (ii) geen accountantsverklaring wordt overgelegd en/of (ii) niet aan alle voorwaarden van de concernverruiming wordt voldaan of in strijd wordt gehandeld met de verklaring ten aanzien van dividend en bonussen. Dit heeft tot gevolg dat de subsidie ook op nihil wordt gesteld als is verzocht om toepassing van de concernverruiming en bij de vaststelling van de subsidie  (pas) blijkt dat de omzetdaling van het gehele concern 20% of meer is.

Statistieken

Ter beeldvorming een aantal actuele statistieken*:

• 114.049 NOW aanvragen zijn ingediend (tot en met 30 april jl.)
• 103.737 NOW aanvragen zijn al goedgekeurd
• 6.700 NOW aanvragen zijn afgekeurd
• Ruim 1,9 miljard euro is aan voorschotten uitbetaald
• Maar liefst 1.718.293 werknemers zijn werkzaam bij de aanvragers
• Het gemiddelde opgegeven omzetverlies bedraagt 70,63%

Bent u geïnteresseerd in het aantal aanvragen per sector, gemeente of naar omvang bedrijf? Leest u dan hier de volledige factsheet van UWV.

*Bron: UWV ‘Factsheet aanvragen NOW-regeling’

Conclusie

Bijna 90% van de toekenningen werd tot op heden door de kleinere bedrijven (met minder dan 25 werknemers) aangevraagd. Wij verwachten dat de statistieken er over een paar weken heel anders uitzien. Alhoewel het een werkmaatschappij die gebruik wil maken van de nieuwe mogelijkheid niet bepaald makkelijk wordt gemaakt. Er moet voldaan worden aan strikte voorwaarden, nog zelfs vóórdat men de NOW aanvraag kan doen. Bovendien wordt de subsidie op nihil gesteld als bij de vaststelling van de subsidie blijkt dat de omzetdaling van het gehele concern wel 20% of meer was.

Dit zou in de praktijk tot ingrijpend gevolg kunnen hebben dat de werkmaatschappij het ontvangen voorschot volledig dient terug te betalen, terwijl het concern als geheel juist harder geraakt blijkt te zijn dan aanvankelijk werd verwacht (en op dat moment te laat is om alsnog NOW aan te vragen).

Deze gevolgen lijken niet in lijn met het doel van de regeling. Het zal te zijner tijd ongetwijfeld leiden tot de nodige bezwaarprocedures en jurisprudentie over de uitleg van de NOW regeling.

Mocht u over de NOW regeling, het concernbegrip of de nieuwe wijzigingen vragen hebben, neem dan gerust contact met ons, of een van onze collega’s, op. Wij beantwoorden uw vragen graag.

Auteurs: Nadia Akabbouz (Team Ondernemingsrecht) en Brigitte Vleer (Team Arbeidsrecht)